Hapis Hakkı Uygulaması (İİK. m.270 ve BK. 267 kapsamında)

/in /tarafından

Taşınmazların tahliyesi, sorunlu kiracının çıkarılması, kira alacağının tahsili veya güvenceye alınması İcra ve İflas Sistematiği içerisinde uygulamada en çok sorun oluşturan kalemlerdendir. Kira takibi yapmadan evvel veya yaptıktan sonra kiralanan taşınmazdaki menkul mallar için hapis hakkı kullanabilir ve bunun için rehin takibi başlatabilirsiniz.

Tahliye edeceğiniz taşınmaz için hapis hakkının uygulanmaya başlaması kötü niyetli kiracının “çözülmesi” başlattığınız krizi yine alacaklı olarak sizin yönetmeniz için önemli bir adım olmakla birlikte tahliye davasına gerek kalmadan dosyaların çözümüne fiili katkısı azımsanmayacak kadar önemlidir.

Bu uygulamanın en güzel özelliği uygulama için herhangi bir bildirimde bulunmanıza dava açmanıza ihtar çekmenize gerek yoktur. Talep açar gidersiniz. İlk şoku iyi kullanabilirseniz uzlaşma ve tahsilat boyutuda kuvvetlenir.

Kaynağını İİK. 270. m. ve BK. 267, 269, 281. maddeden alan hapis hakkının uygulanmasını en rahat “icra müdürlüklerinden” isteyebilirsiniz. Kanunda uygulamaya yetkili organları da bu iş için kullanabilirsiniz. İcra dairesi için kullanmakta olduğum talep örneği aşağıdadır.

Saygılarımla.

 

AKSARAY …. İCRA MÜDÜRLÜĞÜNE
 
 
TALEP EDEN          : …
                                
ADRESİ                   : …
VEKİLİ                    : Av. Derviş Ali ERKOL
                                    Meydan Mah. 951.Sk. No:8/A  Merkez/AKSARAY
KARŞI TARAF        : …
                                   
ADRES                     :
 
KONU                      : Hapis Hakkı İçin Defter Tutulması İstemimizden İbarettir.
 
AÇIKLAMALAR      :
 
1-) Müvekkil … adresinde muhkim dükkanı/meskeni kiraya vermiştir. Aylık ..-TL. Yıllık…-TL. kira alacağı sözkonusudur. İş bu kira alacağının …-TL.si muaccel, kalan … TL.si ise müeccel durumdadır.
2-) Ancak kiracı kira bedelini ödememiştir. Kira alacağının tahsil imkanı ise borçlunun haczi kabil malları ile mümkündür. Kira takibi yapılması ve iş bu kira takibinin kesinleşmesi akabinde tahliye davası açılması sürecinde borçlunun menkul mallarını kaçırma gizleme ihtimali vardır. Dolayısıyla menkul mallar üzerindeki “gizli rehin hakkı”nın yani hapis hakkının kullanılması zarureti hasıl olmuştur.
3-) Zira 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu’nun “Hapis Hakkı İçin Defter Yapılması” başlıklı 270. maddesinde; Kiralayan evvelce yapılması lazım gelen icrai takibi yapmadan haiz olduğu hapis hakkının muvakkaten muhafazası için icra dairesinin yardımını isteyebilir. (818 sayılı Borçlar Kanunu madde 267, 269, 281). Teahhurunda tehlike varsa zabıtanın yahut nahiye müdürünün de yardımı istenebilir. İcra dairesi üzerlerinde hapis hakkı bulunan eşyanın bir defterini yapar ve rehinleri paraya çevirme yoluyla takip talebinde bulunması için kiralayana on beş günü geçmemek üzere münasip bir mühlet verir denmektedir Ayrıca 818 Sayılı Kanunun 267. Maddesi; Bir gayrimenkulün muciri, nihayet geçmiş bir senelik ve cereyan etmekte olan altı aylık kiranın temini için mecurun tefrişatına ve tezyinatına ve ondan intifaı temine mahsus olup mecur dahilinde bulunan menkul eşya üzerinde hapis hakkını haizdir. Mucirin hapis hakkı, ikinci müstecirin birinci müstecire karşı borcu olan miktar nispetinde ikinci müstecir tarafından mecur dahiline getirilen eşyaya da şamildir. Müstecirin dayinleri tarafından haczedilmesi caiz olmayan eşya üzerinde mucirin, hapis hakkı yoktur demektedir. Devamla 269. Maddesi; Müstecir mecurdan çıkmak yahut mecur dahilinde bulunan şeyleri alıp götürmek teşebbüsünde bulunduğu takdirde; mucir, hapis hakkına istinaden kiraların teminine muktazi miktarda eşyayı, Sulh Hakimi marifetiyle hapsedebilir. Bu eşya, gizlice yahut cebir ile nakledildikleri surette; götürüldükleri tarihten itibaren on gün içinde polis kuvveti ile yeniden mecure iade olunabilirler hükmünü ihtiva ederken 281. Maddesi ise; Müstecir kirayı, akit ile yahut mahalli adet ile taayyün eden zamanda tediye ile mükelleftir. Böyle bir zaman taayyün etmemiş ise kira, beher senenin mürurundan sonra ve nihayet icar müddetinin hitamında verilmek lazımdır. Mucir, işlemiş ve işleyecek olan bir kira için adi icarda olduğu gibi hapis hakkına maliktir düzenlemesi yer almaktadır.
4-) Yukarıdaki kanuni düzenlemeler kira alacaklısına kira alacağının tahsili ve kiralanan taşınmazın tahliyesi hakkına ilaveten kiracının mülkiyetindeki ve kiralanan taşınmazda bulunan “haczi kabil” mallar üzerinde gizli bir rehin hakkı yani hapis hakkı doğurmakta ve müvekkile rehin takibi yapma yetkisi oluşturmaktadır. Müvekkil iş bu haklarının farkında olup kullanmak istemektedir.
HUKUKİ SEBEPLER            : İcra ve İflas Kanunu 270 vd. maddeleri Borçlar Kanunu 267, 269,281. Maddeleri ve mevzuatımızın ilgili hükümleri.
SONUÇ VE İSTEK     : Yukarda arz ve izah olunan sebeplerle müvekkilim BK. 267, 269, 281 ve İİK. 270. Maddesinden kaynaklanan haklarını kullanmak istemektedir. Bu vesileyle müvekkilin mülkiyetinde bulunan kiracıya ait menkul malların (haczi kabil olanlar için) hapis hakkının uygulanıp “menkul malların defterinin tutulması” ve  tarafımıza iş bu menkullerin paraya çevrilmesi amacıyla rehin takibi başlatabilmemiz için 15 günlük süre verilmesi hususunda gereğini müdürlüğünüzden saygılarımızla bilvekale talep ederiz. ../../ ..
 
Hapis Hakkı Talep Eden
    Vekili